Topografische anatomie - Thorax
Oppervlakte anatomie
- ventraal
- sternum
- incisura jugularis
- manubrium (T2-T3)
- angulus sterni (T4-T5)
- corpus sterni
- proc. xiphoideus
- segmentaire opbouw
- tepel
- man: IC 4
- vrouw: IC 5 of 6
- proc. xiphoideus: dermatoom T6
- navel: dermatoom T10
- armen: ~plexus brachialis (C5-T1)
- tepel
- grote bloedvaten
- grenzen hart
- in mediastinum inferius > mediastinum medium
- bovengrens: angulus sterni (IC 2)
- ondergrens: diaphragma
- rechts: rib 5 (hoger)
- links: IC 5
- linkergrens: midclaviculair
- 2/3 links
- IC 2
- apex: IC 5
- 1/3 rechts
- van rib 3 (want IC 2 is ausculatatiepunt aorta)
- tot rib 6
- grenzen pleura en longen
- cupula: boven clavicula
- sternum
- fissura horizontalis: rib 4
- midclaviculair
- fissura obliqua: rib 6
- ondergrens long: rib 6 = 8 - 2
- ondergrens pleura: rib 8
- sinussen voor longexpensie
- sinus costodiaphragmatica
- sinus costomediastinalis
- sternum
- dorsaal
- C7 vertebra prominens
- T3 spina scapulae (mediaal)
- T7 angulus inferior scapulae
- T12 halverwege tussen T7 en L4
- L1 direct onder T12
- L4 crista iliaca (meest craniaal)
- grenzen pleura en longen
- posterieur
- fissura obliqua: T4
- loopt in deze houding samen met margo medialis scapuli
- ondergrens lobus inferior: rib 10 = 12 - 2 (bij normale ademhaling)
- ondergrens pleura: T12
- posterieur
- lateraal
- grenzen pleura en longen - midaxillair
-
- fissura horizontalis: rib 5
- ondergrens lobus inferior: rib 8 = 10 - 2
- ondergrens pleura: rib 10
-
- grenzen pleura en longen - midaxillair
- samengevat
- ondergrenzen longen
- midclaviculair: rib 6
- midaxillair: rib 8
- dorsaal: horizontaal naar T10
- ondergrenzen pleura
- midclaviculair: rib 8
- midaxillair: rib 10
- dorsaal: horizontaal naar T12
- ondergrenzen longen
Theorie
- bron: Gray's, hoofdstuk 3
- apertura thoracalis superior
- kantelt schuin naar voor
- van dorsaal naar ventraal
- vertebra T1
- oesophagus
- trachea
- arteriae
- tr. brachiocephalicus
- a. subclavia dextra
- a. carotis communis dextra
- a. carotis communis sinistra
- a. subclavia sinistra
- tr. brachiocephalicus
- nervi
- n. phrenicus
- n. vagus (X)
- venae
- v. brachiocephalica dextra (korter dan sinistra)
- v. subclavia dextra
- v. jugularis interna dextra
- v. brachiocephalica sinistra = v. anonyma = v. innominata
- v. jugularis interna sinistra
- v. subclavia sinistra
- v. brachiocephalica dextra (korter dan sinistra)
- thymus
- manubrium sterni
- v. subclavia loopt ventraal en mediaal van a. subclavia over rib 1
- tuberculum mi. scaleni anterioris
- apertura thoracalis inferior
- diaphragma
- koepel
- rechts hoger (rib 5) dan links (IC 5)
- centrum tendineum
- pijlers
- crus dextrum: L1-L3
- crus sinistrum: L1-L2
- delen
- pars lumbalis
- lig. arcuatum medianum (boven hiatus aorticus)
- lig. arcuatum mediale (boven m. psoas maior)
- lig. arcuatum laterale (boven m. quadratus lumborum)
- pars lumbalis
- aanhechtingen
- T12
- rib 12
- rib 11
- arcus costalis
- proc. xiphoideus
- bevloeiing: aorta > a. phrenica inferior
- hiatus aorticus (T12)
- aorta thoracalis descendens -> aorta abdominalis
- ductus thoracicus (dorsaal rechts van aorta)
- hiatus oesophagei (T10)
- ventraal en links van hiatus aortae
- oesophagus
- twee vagale stammen van nn. vagi (X)
- foramen venae cava (T8)
- v. cava inferior
- n. phrenicus dexter
- door centrum tendineum (rechts)
- ventraal en rechts van aorta en oesophagus
- andere perforaties
- a. thoracica interna -> a. epigastrica superior
- v. azygos (rechts)
- variatie: mee in hiatus aorticus
- v. hemiazygos (links)
- n. phrenicus sinister
- n. splanchnicus maior
- n. splanchnicus minor
- n. splanchnicus minimus? / imus
- grensketens
- koepel
- diaphragma
- drie compartimenten
- linker pleuraholte
- rechter pleuraholte
- mediastinum
- mediastinum superius
- thymus
- venen
- arcus aorta + 3 takken
- trachea (met carina aan splitsing)
- oesophagus
- ductus thoracicus (meer rechts) -> v. subclavia sinistra
- mediastinum inferius
- mediastinum anterius
- thymus
- mediastinum medium
- pericardium fibrosum
- pericardium serosum
- lamina parietalis
- lamina visceralis
- cavum pericardii
- omslagplooien
- sinus transversus
- scheiding arteries (aorta + tr. pulmonalis) en venen (v. cava sup. + vv. pulmonales)
- sinus obliquus
- hand onder hart langs apex -> eindigt in sinus obliquus
- mediastinum posterius
- oesophagus (C6 - T11)
- hiatus oesophagei: T10
- omgeven door plexus uit n. vagus
- aorta thoracalis descendens
- links -> mediaal
- hiatus aortae: T12
- azygos systeem
- T4: bocht naar v. cava superior
- ductus thoracicus
- uit cysterna chyli t.h.v. L2
- grensketen
- net naast wervelzuil
- autonoom, sympathisch
- zeven laagste ganglia
- n. splanchnicus maior
- n. splanchnicus minor
- n. splanchnicus minimum
- oesophagus (C6 - T11)
- mediastinum anterius
- borst
- anterieur van m. pectoralis maior
- parenchyma mammae
- axillaire uitloper
- volgt rand m. pectoralis maior
- bezenuwing: n. intercostalis 4-6
- bevloeiing: a. thoracica interna = a. mammaria
- 1 cm parasternaal
- lymfedrainage: parasternaal + axillair
- ademhalingsstelsel
- trachea
- bronchus principalis dexter (eerder verticaal)
- bronchus lobaris superior dexter
- bronchus lobaris medius dexter
- bronchus lobaris inferior dexter
- bronchus principalis sinister (eerder horizontaal)
- bronchus lobaris superior sinister
- bronchus lobaris inferior sinister
- bronchus principalis dexter (eerder verticaal)
- pulmo dexter
- lobus superior
- fissura horizontalis
- lobus medius
- fissura obliqua
- lobus inferior
- pulmo sinister
- lobus superior
- fissura obliqua
- lobus inferior
- pleura
- pleura parietalis
- pars mediastinalis
- pars costalis
- pars diaphragmatica
- pars cervicalis = cupula (boven rib 1)
- pleura visceralis
- lig. pulmonale (omslagplooi t.h.v. hilus)
- pleuraholte met pleuravocht
- pleura parietalis
- hilus (!)
-
- impressies herkennen
- bronchi posterieur
-
- trachea
- hart en bloedvaten
- interne details niet belangrijk
- wel: omslagplooien (zie boven)
- myocard
- facies sternocostalis
- fibreus skelet
- kamers
- atrium dextrum
- fossa ovalis
- valvula sinus coronarii = klep van Thebesius
- valvula venae cavae inferioris = klep van Eustachius
- atrium sinistrum
- septum interatriale
- ventriculus dexter
- ventriculus sinister
- atrium dextrum
- kleppen
- valva tricuspidalis
- valva mitralis
- valva trunci pulmonalis
- valva aortae
- sinus coronarius
- ligging: op grens tussen atria en ventricula
- monding: atrium dextrum
- bloedvaten
- aorta thoracalis ascendens
- a. coronaria dextra
- a. coronaria sinistra
- dorsaal van tr. pulmonalis
- r. interventricularis anterior (LAD)
- r. circumflexus (CX)
- arcus aortae
- tr. brachiocephalicus
- a. subclavia dextra
- a. thoracica interna dextra = a. mammaria dextra
- a. carotis communis dextra
- a. subclavia dextra
- a. carotis communis sinistra
- a. subclavia sinistra
- a. thoracica interna sinistra = a. mammaria sinistra
- a. vertebralis (anatomische variatie)
- tr. brachiocephalicus
- aorta thoracalis descendens
- truncus pulmonalis
- a. pulmonalis dextra
- a. pulmonalis sinistra
- vv. pulmonales (inferieur van aa. pulmonales want atrium sinistra ligt lager dan tr. pulmonalis)
- v. pulmonalis dextra superior
- v. pulmonalis dextra inferior
- v. pulmonalis sinistra superior
- v. pulmonalis sinistra inferior
- v. cava superior
- v. brachiocephalica dextra (korter dan sinistra)
- v. subclavia dextra
- v. jugularis interna dextra
- v. brachiocephalica sinistra = v. anonyma = v. innominata
- v. jugularis interna sinistra
- v. subclavia sinistra
- v. brachiocephalica dextra (korter dan sinistra)
- v. cava inferior
- v. azygos
- v. hemiazygos
- venen draineren altijd naar rechts (vena cava, RA)
- alles van link moet middellijn over
- v. brachiocephalica sinistra (rib 1~3 links)
- v. hemiazygos accessoria (rib 4~8 links)
- v. hemiazygos (rib 9~12 links)
- v. renalis sinistra
- v. testicularis sinistra
- v. iliaca communis sinistra
- aorta thoracalis ascendens
- interne details niet belangrijk
- zenuwen
- n. phrenicus
- verloop
- plexus cervicalis > C3-C5 (vooral C4)
- over m. scalenus anterior
- door apertura thoracalis superior
- samen met a. mammaria
- tussen a. en v. subclavia
- over pericard
- anterieur van longhilus
- waaieren uit over diaphragma
- doorboort deels diaphragma links+rechts
- verloop
- nn. vagi (X)
- n. vagus dexter
- verloop
- uit foramen jugulare
- uit vagina carotica
- tussen a. carotis communis en v. jugularis interna
- langs trachea
- posterieur van longhilus
- mediaal van v. azygos
- door hiatus oesophagei
- n. laryngeus recurrens dexter
- t.h.v. onderzijde a. subclavia
- n. vagus sinister
- verloop
- uit foramen jugulare
- uit vagina carotica
- tussen a. carotis communis en v. jugularis interna
- over arcus aortae
- posterieur van longhilus
- door hiatus oesophagei
- n. laryngeus recurrens sinister
- rond arcus aortae naar posterieur
- tussen trachea en oesophagus terug naar craniaal
- n. vagus dexter
- T4-T5
- angulus sterni
- rib 2
- splitst mediastinum
- mediastinum superius
- mediastinum inferius
- craniale grens pericard
- aorta thoracalis ascendens -> arcus aortae
- v. cava superior -> atrium dextrum
- hoogste niveau truncus pulmonalis
- lig. arteriosum (restant van ductus areriosus)
- splitsing trachea in bronchi principales
- carina: speciale laatste kraakbeenring met extra lus
- v. azygos -> v. cava superior
- thoraxwand
- sternum
- incisura jugularis
- manubrium (T2-T3)
- angulus sterni
- corpus sterni
- proc. xiphoideus
- T1-T12
- begint net onder vertebra prominens (C7)
- rib 1-12
- 1-7: echte ribben
- 8-12: valse ribben
- 11-12: zwevende ribben
- mm. intercostales externi
- achter-boven -> voor-onder
- inspiratie
- mm. intercostales interni
- voor-boven -> achter-onder
- expiratie
- neurovasculaire bundel onder elke rib in sulcus costae (VAN boven naar beneden)
- tussen interni en intimi
- vv. intercostales
- aa. intercostales = rr. collaterales
- twee bronnen
- aorta
- a. thoracica interna
- twee bronnen
- nn. intercostales = nn. thoracici, rr. ventrales
- tweede kleinere bundel aan bovenkant van elke rib (NAV)
- mm. intercostales intimi
- endothoracala fascia
- pleura parietalis
- sternum
- sympathische grensketens
- zenuwstelsel
- centraal
- perifeer
- somatisch
- autonoom
- parasympathisch
- (ortho)sympathisch
- functies (fight or flight)
- HR+
- BP+
- vasoconstrictie
- bronchodilatatie
- orthosympatische ganglia
- paravertebraal, bilateraal
- T1-L2
- buiten pleura?
- naar verschillende organen
- CZS <-> grensketen: preganglionair?
- grensketen <-> organen: postganglionaire?
- n. splanchnicus maior
- n. splanchnicus minor
- n. splanchnicus minimus? / imus
- functies (fight or flight)
- zenuwstelsel
- toepassing: thorax drain
- triangle of safety
- boven diaphragma, dus boven tepel
- lateraal van m. pectoralis maior
- mediaal van m. latissimus dorsi
- aan bovenkant rib om neurovasculaire bundel te sparen
- vermijd hart -> altijd posterieur
- achter anterieur axillaire lijn
- triangle of safety
- toepassing: centraal veneuze catheter
- tussen twee koppen m. SCM
Practicum
Dissectie
- zie foto's
- zie Vragenlijsten Thorax.pdf
CT quiz
- interpretatie
- bot: wit
- arteries: wit (contraststof)
- gemengd bloed: grijs (contraststof, lagere dosis)
- lucht: zwart
- longen
- trachea
- niet: slokdarm (valt dicht)
- slice dikte: 3-5 mm
- niet zichtbaar
- zenuwen
- lymfeklieren?
- examentip
- voor radiologie, niet voor dit vak
- scroll heen en weer door beelden om structuren te volgen
- oppassen met speciale positionering patient tijdens scan
- armen omhoog + diep inademen
- sternum en ribben omhoog
- hart komt onder sternum uit
- diaphragma omlaag
- sternum en ribben omhoog
- armen omhoog + diep inademen
- herkenningspunten
- splitsing trachea
- arcus aortae
- aorta thoracalis ascendens
- aorta thoracalis descendens
- truncus pulmonalis
- vraag 1: relatie a. pulmonalis t.o.v. aorta
- posterieur van aorta ascendens
- posterieur van v. cava superior
- anterieur van aorta descendens
- anterieur van trachea
- vraag 2: verloop v. azygos
- prevertebraal
- rechts van aorta descendens
- draait t.h.v. T4 naar anterieur
- sluit aan op v. cava superior
- vraag 3: vaatstructuren langs trachea t.h.v. apertura thoracalis superior (ATS)
- meest anterieur: sternum en thymus
- daarachter: vv. brachiocephalicae
- daarna: zenuwen (onzichtbaar)
- rond trachea: takken van arcus aortae
- aangeduid op scan: tr. brachiocephalicus
- dus v. subclavia loopt anterieur en mediaal t.o.v. a. subclavia over rib 1
- tuberculum mi. scaleni anterioris
- vraag 4: relatie van aorta t.o.v. trachea
- aorta thoracalis ascendens loopt anterieur van trachea
- arcus aortae draait weg achter bronchus principalis sinister
- van anterior naar posterior
- mediastinum superior
- arcus aorta
- trachea
- oesophagus
- mediastinum inferior?
- oesophagus
- aorta thoracalis descendens
- geen trachea
- mediastinum superior
- aangeduid op scan: a. pulmonalis (T5-T6)
- vraag 5: waar zit je op het niveau van het borstbeen?
- aangeduid op scan: v. cava inferior
- vraag 6: op welk wervelniveau bevinden we ons hier?
- T6
- vraag 7: waar bevinden we ons hier?
- bovenaan in diaphragma
- vraag 8: omslagplooien hart
- vraag 9: waar incisie maken om linker ventrikel elektrisch te stimuleren?
- apex: T5-T6
- vraag 10: beenderige referenties van diaphragma
- hiatus v. cavae: T8
- hiatus esophageus: T10
- hiatus aortae: T12
- bovengrens: IC 5
- raakt wand t.h.v. rib 8
- ondergrens: rib 10, arcus costalis
- vraag 11: bekijk hoe linker en rechter pleura elkaar raken t.h.v. bovenste mediastinum
- meestal gescheiden
- bij sommige patienten contact anterieur
- vraag 12: welke structuur wordt aangegeven?
- a. pulmonalis dextra/sinistra? superior
- vraag 13: benoem witte bollen op echografie
- links boven: atrium dextrum
- valva tricuspidalis
- inflow tract
- outflow tract
- vraag 14
- op welke thoraxhoogte ligt X?
- uit welke hartstructuur loopt dit bloedvat?
