Skip to main content
Oppervlakte anatomie
- Frankfort line
- door gehoorgang
- onderkant orbita
- C3-C4
- bovenkant cartilago thyroidea
- bifurcatie a. carotis communis
- C6
- cartilago cricoidea
- superior end oesophagus?
- superior end trachea?
Herhaling systemische anatomie
Schedel
- foramen supraorbitale / incisura supraorbitalis
- a. carotis interna > a. ophthalmica > a. supraorbitalis
- v. supraorbitalis
- n. ophthalmicus (V1) > n. frontalis > n. supraorbitalis
- foramen infraorbitale
- n. maxillaris (V2) > n. infraorbitalis
- foramen mentale
- n. mandibularis (V3) > n. alveolaris inferior > n. mentalis
- foramen magnum
- foramen ovale
- foramen stylomastoideum
- foramen jugulare
- n. glossopharyngeus (IX)
- n. vagus (X)
- n. accessorius (XI)
- foramen mastoideum
- foramen spinosum
- foramen rotundum
- canalis nervi hypoglossi
- canalis opticus
- n. opticus (II)
- a. ophthalmica
- canalis caroticus
- proc. styloideus
- proc. mastoideus
- proc. pterygoideus
Spieren
- hals
- mm. scalenii (C3-C8 > rr. anteriores)
- m. scalenus anterior
- m. scalenus medius
- m. scalenus posterior
- m. longus colli: C2-C6
- m. levator scapulae: C3-C4
- m. mylohyoideus: V3
- m. digastricus > venter anterior: V3
- m. digastricus > venter posterior: VII
- m. stylohyoideus: VII
- m. trapezius: XI
- m. sternocleidomastoideus: XI
- m. geniohyoideus: XII
- mm. infrahyoidei (ansa cervicalis)
- m. sternohyoideus
- m. sternothyroideus
- m. thyrohyoideus: n. hypoglossus (XII)
- m. omohyoideus > venter superior
- m. omohyoideus > venter inferior
- ocular
- m. levator palpebrae superioris
- m. rectus superior
- m. rectus medialis
- m. rectus inferior
- m. rectus lateralis
- m. obliquus superior
- m. obliquus inferior
- mastication (n. mandibularis (V3))
- m. masseter
- m. temporalis
- m. pterygoideus lateralis
- m. pterygoideus medialis
- mimisch (n. facialis (VII))
- platysma
- m. orbicularis oculi
- m. orbicularis oris
- m. levator labii superioris
- m. depressor labii inferioris
- m. zygomaticus major
- m. zygomaticus minor
- m. depressor anguli oris
- m. buccinator
- m. nasalis
- m. risorius
- m. occipitofrontalis > venter frontalis
- m. occipitofrontalis > venter occipitalis
- lingua (n. hypoglossus (XII))
- pharynx
- m. constrictor pharyngis superior
- m. constrictor pharyngis medius
- m. constrictor pharyngis inferior
- larynx
- m. cricothyroideus: v. vagus (X) > n. laryngeus superior
Zenuwen
- craniale zenuwen
- [n. olfactorius (I)]
- n. opticus (II)
- n. oculomotorius (III)
- r. superior
- m. levator palpebrae superioris
- m. rectus superior
- r. inferior
- m. rectus medialis
- m. rectus inferior
- m. obliquus inferior
- n. trochlearis (IV)
-
n. trigeminus (V)
-
n. ophthalmicus (V1)
- n. frontalis
- laterale tak: n. supraorbitalis (met a. supraorbitalis)
- mediale tak: n. supratrochlearis (met a. supratrochlearis)
- n. nasociliaris
- n. ethmoidalis anterior
- n. ethmoidalis posterior
- n. infratrochlearis (eindtak)
- n. lacrimalis
- meest lateraal
- glandula lacrimalis (traanklier)
- huid laterale ooghoek
- n. maxillaris (V2)
-
n. mandibularis (V3)
- uit foramen ovale
- voorste takken:
- n. massetericus
- n. pterygoidei medialis
- n. pterygoidei lateralis
- nn. temporales profundi
- andere takken:
- n. buccalis
- sensibel wangslijmvlies
- niet: m. buccinator (n. facialis)
- n. lingualis
-
n. alveolaris inferior
- n. mylohyoideus
- verloop richting canalis mandibulae
- n. mentalis
- n. auriculotemporalis
- n. abducens (VI)
-
n. facialis (VII)
-
chorda tympani (via n. lingualis)
- smaak (voorste 2/3e tong)
- parasympatisch (secretomotor)
- glandula submandibularis
- glandula sublingualis
- door foramen stylomastoideum
- r. digastricus
- m. digastricus > venter posterior
- r. stylohyoideus
- splitst in bovenste en onderste tak
- door glandula parotidea (zonder te bezenuwen)
- plexus intraparotideus (n. facialis)
- verschillende takken naar mimische spieren

- rr. temporales
- rr. zygomatici
- rr. buccales
- r. marginalis mandibularis
-
r. colli (aan onderrand glandula parotidea)
- [n. vestibulocochlearis (VIII)]
-
n. glossopharyngeus (IX)
- glandula parotis
- rr. pharyngei
- pharynx (samen met n. vagus)
-
n. vagus (X)
- door foramen jugulare
- in vagina carotica
- ganglion superius
- ganglion inferius
-
n. laryngeus superior
-
n. laryngeus recurrens
- rechts: rond a. subclacia
- links: rond arcus aortae
- rr. pharyngei
- pharynx (samen met n. glossopharyngeus)
-
n. accessorius (XI)
- door foramen jugulare
- r. internus
- r. externus
- m. sternocleidomastoideus
- m. trapezius (samen met ansa cervicalis > r. trapezius)
-
n. hypoglossus (XII)
- door canalis n. hypoglossi
- vormt mee ansa cervicalis > radix superior
- naar spatium retropharyngeum
- onder m. mylohyoideus
- loopt over m. hyoglossus
- innerveert extrinsieke/intrinsieke tongspieren
- m. hyoglossus
- r. geniohyoideus
- r. thyrohyoideus
- plexus cervicalis (C1-C5)
- examen!

- legende
- n. hypoglossus (XII)
- n. hypoglossus > r. geniohyoideus
- n. hypoglossus > r. thyrohyoideus
-
n. transversus colli (C2-C3)
- ansa cervicalis > radix inferior
- ansa cervicalis > radix superior
- takje voor de m. omohyoideus > venter superior
- takje voor de m. omohyoideus > venter inferior
- takje voor de m. sternohyoideus
- takje voor de m. sternothyroideus
-
nn. supraclaviculares (C3-C4)
-
n. phrenicus (C3-C5)
- n. accessorius (XI)
- ansa cervicalis > r. trapezius
-
n. auricularis magnus (C2-C3)
-
n. occipitalis minor (C2)
- punctum nervosum

Bloedvaten





- aorta
- a. carotis communis
- a. carotis externa
- a. thyroidea superior
- a. lingualis
- a. facialis
- a. labialis inferior
- a. labialis superior
- a. angularis (naar mediale ooghoek)
- a. maxillaris (eindtak)
- a. alveolaris superior posterior
- a. infraorbitalis
- a. sphenopalatina
- a. temporalis superficialis (eindtak)
- a. auricularis posterior
- a. occipitalis
- a. meningea media
- aa. temporales profundae
- a. carotis interna
- a. ophthalmica
- a. supraorbitalis
- a. supratrochlearis
- a. ethmoidalis anterior
- a. ethmoidalis posterior
- a. subclavia
- a. vertebralis
- truncus thyrocervicalis
- a. suprascapularis
- a. transversa colli
- a. cervicalis ascendens
- a. thyroidea inferior
- a. dorsalis scapulae
- TODO a. zygomatico-orbitalis?
- v. cava superior
- v. brachiocephalica
- angulus venosus
- v. jugularis interna
- v. facialis (communis?)
- v. thyroidea superior
- v. comitans n. hypoglossi
- v. thyroidea media
- v. retromandibularis (1/2)
- v. subclavia
- v. jugularis externa
- v. jugularis anterior
- v. auricularis posterior
- v. retromandibularis (2/2)
- v. temporalis (superficialis)
- vv. maxillares
- plexus thyroideus impar
Klieren
- glandula lacrimalis
- glandula parotidea
- n. glossopharyngeus (IX)
- ductus parotideus
- glandula submandibularis
- hoefijzervormig rond m. mylohyoideus
- n. facialis (VII)
- ductus submandibularis
- glandula sublingualis
- n. facialis (VII)
- ductus sublingualis minores
- [ductus sublingualis maior]
Theorie
- aanvullingen uit systemische anatomie: geen leerstof
Hals
- grenzen
- boven: mandibula, proc. mastoideus
- onder: claviculae, incisura jugularis sterni
- klinische toepassing: tracheotomie
- onder schildklier
- spoedgevallen: coniotomie
- membrana cricothyroidea
- dicht bij stembanden
- gevaarlijk op langere termijn
Fascia cervicalis
-

- (1) m. sternocleidomastoideus
- (2) m. sternohyoideus
- (3) m. sternothyroideus
- (4) m. trapezius
- (5) platysma
- (6) fascia cervicalis > lamina superficialis
- (7) m. omohyoideus
- (8) fascia cervicalis > lamina praetrachealis
- (9) glandula thyroidea
- (10) v. jugularis interna
- (11) a. carotis communis
- (12) n. vagus (X)
- (13) vagina carotica
- (14) trachea
- (15) oesophagus
- (16) m. scalenus anterior
- (17) m. scalenus medius
- (18) m. scalenus posterior
- (19) truncus sympathicus
- (20) fascia cervicalis > lamina praevertebralis
- (21) m. longus colli
- (22) vertebra cervicalis
- (23) n. laryngeus recurrens
- (24) m. levator scapulae
- (25) diepe rugspieren
- (26) spatium praevertebrale
- (*) spatium retroviscerale
- (**) spatium praeviscerale colli
- trachae
- oesophagus
- glandula thyroidea
- lamina superficialis
- onder platysma
- omgeeft
- m. trapezius
- m. sternocleidomastoideus
- lamina praetrachealis
- steviger
- omgeeft infrahyoidale spieren
- oppervlakkig
- m. sternohyoideus (mediaal)
- m. omohyoideus (lateraal)
- diep (dus korter)
- m. thyrohyoideus (niet zichtbaar, meer superior)
- m. sternothyroideus
- verbonden met vagina carotica
- lamina praevertebralis
- in frontaal vlak
- omgeeft
- scalenusspieren: fascia scaleni
- m. scalenus anterior
- m. scalenus medius
- m. scalenus posterior
- diepe (= intrinsieke) nekspieren
- spatium praeviscerale colli (**)
- spatium retroviscerale colli (*)
- spatium praevertebrale
- van schedel tot middenrif
Halsdriehoeken


-

- nummers
- m. digastricus
- m. omohyoideus
- m. sternocleidomastoideus
- m. trapezius
- pre-auriculaire lymfeklieren
- submentale lymfeklier
- submandibulaire lymfeklieren
- jugulaire lymfeklieren
- lymfeklieren langs n. accessorius (XI)
- supraclaviculaire lymfeklieren
- letters
- (a) submentale driehoek
- (b) submandibulaire driehoek
- (c) bovenste deel voorste halsdriehoek (carotisloge, subdigastrische zone)
- (d) onderste deel voorste halsdriehoek
- (e) achterste bovenste halsdriehoek
- (f) achterste onderste halsdriehoek (supraclaviculaire loge)
- voorste halsdriehoek
- grenzen
- mandibula
- proc. mastoideus
- m. sternocleidomastoideus, voorrand
- mediane lijn
- splitsing volgens m. digastricus
- boven
- submandibulaire driehoek
- tussen twee buiken van m. digastricus en mandibula
- submentale driehoek
- tussen twee voorste buiken van m. digastricus
- dus 1 grote driehoek i.p.v. bilateraal?
- onder
- splitsing volgens m. omohyoideus
- bovenste deel van voorste halsdriehoek
- carotisloge
- subdigastrische zone
- onderste deel van voorste halsdriehoek
- achterste halsdriehoek
- grenzen
- m. sternocleidomastoideus, achterrand
- m. trapezius
- clavicula
- splitsing volgens m. omohyoideus
- achterste onderste driehoek
- achterste bovenste driehoek
- lymfeklieren
- pre-auriculair
- submandibulair
- submentaal
- langs m. sternocleidomastoideus
- langs v. jugularis
- langs n. accessorius (XI)
- supraclaviculair
- varia
- retropharyngeaal
- parapharyngeaal
- prelaryngeaal
- paratracheaal
Trigonum submandibulare
-

- m. mylohyoideus
- m. digastricus
- m. thyrohyoideus
- a. carotis externa > a. facialis
- v. jugularis interna > v. facialis
- glandula submandibularis
-

- m. mylohyoideus
- m. geniohyoideus
- n. lingualis
- n. hypoglossus (XII)
-

- m. mylohyoideus
- m. geniohyoideus (ansa cervicalis)
- n. lingualis
- n. hypoglossus (XII)
- ductus sublinguales minores
- caruncula sublingualis
-

- m. mylohyoideus
- n. lingualis
-

- n. lingualis
- n. hypoglossus (XII)
- zie video in lesopname
-

- na wegname glandula submandibularis
-

- na doorzagen mandibula (tot foramen mentale)
- legende
- corpus mandibulae
- digastricus > venter anterior
- digastricus > venter posterior
- glandula submandibularis
- m. mylohyoideus
- ductus submandibularis
- a. facialis
- v. facialis
- n. mylohyoideus
- nodus lymphaticus submentalis
- n. lingualis
- ganglion submandibulare
- m. hyoglossus
- n. hypoglossus (XII)
- n. facialis > r. marginalis
- openingen van glandula sublingualis
- opening van submandibulaire afvoergang
- glandula sublingualis
- m. stylohyoideus
- grenzen
- mandibula
- m. digastricus
- venter anterior
- venter posterior
- lagen
- oppervlakkig en diep, gescheiden door m. mylohyoideus
- structuren
- glandula submandibularis
- ligt oppervlakkig van m. mylohyoideus
- a. en v. facialis
- n. facialis > r. marginalis
- loopt over a. en v. facialis
- ductus submandibularis (achterrand)
- ontvangt zenuwvezels (rr. glandulares) via ganglion submandibulare
- 1 afvoergang: over tongspieren, onder n. lingualis en glandula sublingualis
- ductus submandibularis
- n. mylohyoideus
- oppervlakkig van m. mylohyoideus
- aftakking van n. alveolaris inferior
- innerveert m. mylohyoideus en venter anterior m. digastricus
- nodi lymphatici submentales
- oppervlakkig van m. mylohyoideus
- n. lingualis
- uit n. mandibularis (V3)
- diep, mediaal van m. mylohyoideus
- loopt boogvormig naar tong
- ganglion submandibulare
- via rr. ganglionares verbonden met n. lingualis
- via rr. glandulares naar glandula submandibularis
- glandula sublingualis
- meerdere afvoergangen
- van bovenzijde klier naar mondbodem
- n. hypoglossus (XII)
- onder m. mylohyoideus
- loopt over m. hyoglossus
- innerveert extrinsieke/intrinsieke tongspieren
- TODO grenzen pharynx?
- nasopharynx
- oropharynx
- laryngopharynx
-

- m. thyrohyoideus
- m. omohyoideus
- m. sternothyroideus
- m. sternohyoideus
-

- TODO welke structuren belangrijk?
-

- rechter hals: platysma verwijderd
- linker hals: lamina superficialis fascia cervicalis & m. sternocleidomastoideus verwijderd
- middellijn: lamina praetrachealis verwijderd
- aparte illustratie: larynx, trachea, schildklier
- legende
- platysma
- lamina superficialis fasciae cervicalis
- m. sternocleidomastoideus
- punctum nervosum (!)
- n. occipitalis minor
- n. auricularis magnus (!)
- n. auricularis magnus > r. anterior
- n. auricularis magnus > r. posterior
- n. transversus colli (!)
- nn. supraclaviculares (!)
- v. jugularis externa
- v. jugularis anterior
- glandula thyroidea
- m. sternohyoideus
- m. omohyoideus
- m. thyrohyoideus
- m. sternothyroideus
- ansa cervicalis (!)
- trachea
- lig. cricothyroideum
- m. cricothyroideus (!)
- n. laryngeus superior (!) > r. externus
- n. laryngeus superior (!) > r. internus
- a. laryngea superior
- a. thyroidea superior (!)
- membrana thyrohyoidea
- isthmus
- cartilago thyroidea
- a. thyroidea inferior (!)
- r. cricothyroideum
- truncus thyrocervicalis
- a. subclavia
- n. laryngeus recurrens (!)
- v. thyroidea superior
- v. thyroidea media
- plexus thyroideus impar
- truncus brachiocephalicus
- lobus pyramidalis
- v. brachiocephalica
- glandulae parathyroideae
- a. carotis externa
- v. jugularis interna
- n. accessorius (XI)
- n. phrenicus
- n. vagus (X) (!)
-

- rechter hals: infrahyoidspieren verwijderd, m. sternocleidomastoideus behouden
- linker hals: infrahyoidspieren + m. sternocleidomastoideus verwijderd
- aparte illustraties: larynx, trachea, bijschildklieren, n. laryngeus recurrens
- oppervlakkige structuren
- huid
- platysma
- mimische spier, bezenuwd door n. facialis (VII)
- ligt direct onder de huid
- fascia cervicalis > lamina superficialis
- punctum nervosum
- perforatiepunt lamina aan achterrand m. sternocleidomastoideus
- plexus cervicalis > rr. ventrales C1-C4
- n. transversus colli
- zenuwen (sensibel, huid) uit plexis cervicalis

- n. occipitalis minor: achterhoofd
- n. auricularis magnus: oorschelp
- over m. sternocleidomastoideus
- r. anterior
- r. posterior
- n. transversus colli: hals
- nn. supraclaviculares: huid boven clavicula
- venen
- v. subclavia > v. jugularis externa
- verticaal over m. sternocleidomastoideus
- door lamina superficialis
- v. jugularis anterior
- diepere structuren (na verwijderen fascia cervicalis > lamina pretrachealis)
- mm. infrahyoidei
- oppervlakkig
- m. sternohyoideus (mediaal)
- m. omohyoideus (lateraal)
- diep
- m. thyrohyoideus
- m. sternothyroideus
- innervatie: ansa cervicalis
- glandula thyroidea
- anterior van cartilago cricoidea en trachea
- structuur:
- isthmus: voor trachea
- lobus dexter
- polus superior = bovenpool
- polus inferior = onderpool
- lobus sinister
- lobus pyramidalis (soms): embryologisch restant ductus thyreoglossus
- 4 glandulae parathyroideae
- laterodorsaal van de schildklier
- bloedvoorziening
- a. carotis externa > a. thyroidea superior
- naar bovenbool
- r. cricothyroideus naar lig. cricothyroideum
- a. subclavia > truncus thyrocervicalis > a. thyroidea inferior
- naar achtervlak
- relatie met n. laryngeus recurrens
- vv. thyroideae superiores
- v. thyroidea media > v. jugularis interna
- plexus thyroideus impar > v. brachiocephalica sinistra
- larynxgebied
- lig. cricothyroideum
- van cartilago thyroidea
- naar cartilago cricoidea
- bedekt door mm. cricothyroidei
- zenuw: n. laryngeus superior > r. externus
- n. laryngeus superior
- r. externus: motorisch, m. cricothyroideus
- r. internus: sensibel larynxslijmvlies
- loopt met a. thyroidea superior > a. laryngea superior door membrana thyrohyoidea
- n. laryngeus recurrens
- links: rond arcus aortae
- rechts: rond a. subclavia
- pathologie: stemband verlamming
- meer kans links dan rechts (want langer)
Trigonum caroticum
-

- n. auricularis magnus (!)
- n. occipitalis minor (!)
- m. sternocleidomastoideus (!)
- m. omohyoideus (!)
- digastricus > venter posterior (!)
- v. facialis communis (!)
- v. comitans n. hypoglossi (!)
- v. facialis communis > v. thyroidea superior (!)
- v. jugularis interna (!)
- a. carotis communis (!)
- sinus caroticus
- a. carotis interna
- a. carotis externa
- a. carotis externa > a. thyroidea superior (!)
- a. carotis externa > a. thyroidea superior > a. laryngea superior
- a. carotis externa > a. lingualis (!)
- m. hyoglossus
- a. carotis externa > a. facialis (!)
- glomus caroticum (!)
- n. hypoglossus (XII) (!)
- ansa cervicalis > radix superior (!)
- r. thyrohyoideus
- ansa cervicalis > radix inferior
- ansa cervicalis
- n. laryngeus superior > r. internus (!)
- n. vagus (X) (!)
- truncus sympathicus (!)
- n. accessorius (XI) (!)
- glandula thyroidea
- punctum nervosum
- m. stylohyoideus
- a. carotis externa > a. occipitalis (!)
- v. jugularis externa (!)
- grenzen
- m. sternocleidomastoideus
- m. omohyoideus > venter superior
- m. digastricus > venter posterior
- gefixeerd door m. stylohyoideus aan os hyoideum
- oppervlakkige structuren
- plexus cervicalis > punctum nervosum
- n. occipitalis minor → scalp, achter-lateraal
- n. auricularis magnus → mandibulahoek, oorschelp
- loopt samen met v. jugularis externa
- venen
- v. jugularis externa
- variabele dikte
- v. auricularis posterior
- v. retromandibularis (achterste tak)
- v. jugularis interna > v. facialis communis
- v. comitans n. hypoglossi
- v. thyroidea superior
- arteries
- a. carotis communis
- ventraal van v. jugularis interna?
- bifurcatie @ C4
- sinus caroticus
- glomus caroticum (paraganglion)
- a. carotis interna (achteraan, geen takken)
- a. carotis externa (vooraan, veel takken)
- a. thyroidea superior (ventraal)
- a. lingualis (ventraal)
- mediaal van m. hyoglossus
- naar tong
- a. facialis
- stijgt mediaal van venter posterior m. digastricus
- naar gezicht
- a. occipitalis (posterior): slingert om n. hypoglossus
- (rest: zie later)
- zenuwen
- n. hypoglossus (XII)
- lateraal van a. carotis externa & interna
- takken:
- ansa cervicalis > radix superior
- r. thyrohyoideus
- ansa cervicalis
- n. hypoglossus (XII) > radix superior
- C2-C3 > radix inferior
- loopt samen met v. jugularis interna
- innervatie: overige mm. infrahyoidei
- n. vagus (X)
- tussen a. carotis interna en v. jugularis interna
- gescheiden van truncus sympaticus door lamina fasciae cervicalis
- n. vagus (X) > n. laryngeus superior
- r. internus
- samen met a. laryngea superior naar larynx
- n. accessorius (XI)
- bovenachter in trigonum caroticum
Regio sternocleidomastoidea
-

- links: m. sternocleidomastoideus verwijderd
- rechts: ook v. jugularis interna + m. omohyoideus verwijderd
- legende
- m. sternocleidomastoideus
- n. cervicalis II, r. ventralis (plexus cervicalis)
- n. occipitalis minor (!)
- n. accessorius (XI) (!)
- r. trapezius plexus cervicalis (!)
- n. cervicalis III
- n. cervicalis IV
- m. sternohyoideus
- plexus brachialis (!)
- m. omohyoideus
- m. trapezius
- a. subclavia (!)
- v. jugularis externa
- v. subclavia
- n. vagus (X) (!)
- bulbus venae jugularis
- m. scalenus anterior (!)
- n. phrenicus (!)
- ansa cervicalis
- ansa cervicalis > radix inferior
- ansa cervicalis > radix superior (!)
- a. thyroidea superior
- a. laryngea superior
- n. hypoglossus (XII) (!)
- r. thyrohyoideus
- a. suprascapularis (!)
- a. dorsalis scapulae
- a. cervicalis ascendens (!)
- a. transversa colli (!)
- a. auricularis posterior
- a. vertebralis (!)
- truncus thyrocervicalis (!)
- ductus thoracicus (!)
- angulus venosus sinister
- v. jugularis interna
- truncus sympathicus
- ganglion cervicale medium
- m. scalenus medius (!)
- m. levator scapulae (!)
- zenuwen
- ansa cervicalis
- op a. carotis communis
- innerveert mm. infrahyoidei
- ontstaat uit:
- radix superior (loopt initieel samen met n. hypoglossus)
- radix inferior
- n. phrenicus (C3-C5)
- motorisch voor diafragma
- loopt over m. scalenus anterior, lateraal van v. jugularis interna
- n. accessorius > r. externus
- m. trapezius
- pathologie: scapula alata
- plexus cervicalis > r. trapezius
- truncus sympathicus (dorsaal van a. carotis communis)
- ganglion cervicale superior
- ganglion cervicale medius
- ganglion cervicale inferior
- arteries
- a. subclavia
- op pleurakoepel
- a. vertebralis (naar craniaal)
- truncus thyrocervicalis
- a. suprascapularis (kruist m. scalenus anterior ventraal)
- a. transversa colli (kruist m. scalenus anterior ventraal)
- a. cervicalis ascendens
- a. dorsalis scapulae (meer distaal)
- ductus thoracicus (links)
- kruist ventraal over a. subclavia
- mondt uit in angulus venosus sinister (v. jugularis interna + v. subclavia)
- venen
- v. brachiocephalica sinistra
- angulus venosus sinister
- v. jugularis interna
- v. subclavia
- plexus brachialis (C5–T1)
- door scalenuspoort
- m. scalenus anterior
- m. scalenus medius
- rib 1
- truncus superior: C5–C6
- truncus medius: C7
- truncus inferior: C8–T1
- diepe halsspieren
- m. scalenus anterior
- m. scalenus medius
- m. scalenus posterior
- m. levator scapulae
Spatium latero- en retropharyngeum
-

- dorsaal zicht op
- pharynx
- spatium latero- & retropharyngeum
-

- schedelbasis met uittredeplaatsen van
- v. jugularis interna
- a. carotis communis
- craniale zenuwen IX–XII
- gesorteerd van ventraal naar dorsaal
- plexus sympathicus
- legende
- n. vagus (X) (!)
- truncus sympathicus (!)
- ganglion cervicale superius
- v. jugularis interna
- ganglion inferior n. vagus
- n. laryngeus superior (!)
- n. vagus (X) > rr pharyngei (!)
- n. glossopharyngeus (IX) > rr pharyngei (!)
- n. accessorius (XI) (!) > r. internus
- m. constrictor pharyngis superior
- n. glossopharyngeus (IX)
- bulbus superior venae jugularis
- a. carotis interna
- n. accessorius (XI) (!) > r. externus
- m. digastricus > venter posterior
- m. constrictor pharyngis medius
- a. thyroidea inferior (!)
- m. constrictor pharyngis inferior
- glandula thyroidea
- n. hypoglossus (XII) (!)
- plexus sympathicus
- septum nasi
- foramen jugulare
- canalis n. hypoglossi
- dorsale structuren
- truncus sympathicus
- ganglion cervicale superius
- n. vagus (X)
- door foramen jugulare
- ganglion superius
- ganglion inferius
- loopt caudaalwaarts tussen a. carotis interna en v. jugularis interna
- n. laryngeus superior (mediaal van a. carotis interna)
- rr. pharyngei → pharynx
- n. glossopharyngeus (IX)
- door foramen jugulare (gescheiden van n. vagus, door durabrug)
- rr. pharyngei -> pharynx
- n. accessorius (XI)
- door foramen jugulare
- r. internus → fuseert met n. vagus
- r. externus
- naar lateraal
- dorsaal van v. jugularis interna > bulbus superior (nabij uittrede foramen jugulare)
- m. sternocleidomastoideus
- m. trapezius
- n. hypoglossus (XII)
- door canalis n. hypoglossi
- naar spatium retropharyngeum
- a. carotis interna
- zichtbaar ter hoogte van schedelbasis bij canalis caroticus & foramen lacerum
Hoofd
Regio parotidea en temporalis

-

- na wegname oppervlakkig deel glandula parotidea
- legende
- glandula parotidea
- m. masseter
- ductus parotideus
- corpus adiposum buccae
- a. temporalis superficialis
- n. facialis
- n. facialis onderste tak
- n. facialis bovenste tak
- rr. temporales
- rr. zygomatici
- rr. buccales
- r. marginalis mandibularis
- r. colli
- v. retromandibularis
- v. facialis
- a. facialis
- a. angularis
- a. labialis inferior
- a. labialis superior
- r. frontalis
- r. parietalis
- v. temporalis superficialis
- n. auriculotemporalis
- n. auricularis magnus
- m. temporalis
- fascia temporalis
- platysma
- m. orbicularis oculi
- m. orbicularis oris
- m. levator labii superioris
- m. zygomaticus minor
- m. zygomaticus major
- m. depressor anguli oris
- m. buccinator
- m. nasalis
- m. depressor labii inferioris
- a. transversa faciei
- a. zygomatico-orbitalis
- v. digastricus en r. stylohyoideus
- mandibula
- mastoid
- m. pterygoideus medialis
- m. risorius
- v. jugularis externa
- glandula parotidea
- ligging
- voor: op m. masseter (n. mandibularis (V3) > n. massetericus)
- achter: in fossa retromandibularis
- opgebouwd uit oppervlakkig en diep deel
- tussen beide: plexus intraparotideus n. facialis
- ductus parotideus
- komt uit aan voorrand
- loopt voor corpus adiposum buccae
- samen met a. temporalis superficialis > a. transversa faciei
- ook in regio: a. temporalis superficialis > a. zygomatico-orbitalis
- n. facialis
- door foramen stylomastoideum
- r. digastricus
- m. digastricus > venter posterior
- r. stylohyoideus
- splitst in bovenste en onderste tak
- plexus intraparotideus (n. facialis)
- rr. temporales
- rr. zygomatici
- rr. buccales
- r. marginalis mandibularis
- r. colli (aan onderrand glandula parotidea)
- v. retromandibularis
- loopt door parotis, over m. digastricus
- loopt samen met r. colli en r. marginalis mandibularis
- draineert v. temporalis + plexus pterygoideus
- splitsing bij mandibulahoek
- voorste tak naar v. jugularis interna (samen met v. facialis)
- achterste tak naar v. jugularis externa
- v. jugularis interna > v. facialis
- a. carotis externa
- a. facialis
- anterior van v. facialis
- rond mandibula
- a. labialis inferior
- a. labialis superior
- a. angularis (naar mediale ooghoek)
- a. temporalis superficialis
- begeleid door v. temporalis superficialis
- loopt bovenrand parotis, voor oorschelp
- r. frontalis
- r. parietalis
- samen met n. mandibularis (V3) > n. auriculotemporalis
- innerveert achterste slaapstreek
- mimische spieren (n. facialis)
- platysma
- m. orbicularis oculi
- m. orbicularis oris
- m. levator labii superioris
- m. depressor labii inferioris
- m. zygomaticus major
- m. zygomaticus minor
- m. depressor anguli oris
- m. buccinator
- m. nasalis
- m. risorius
- lymfe
- nodi lymphatici parotidei superficiales
- meestal voor de oorschelp (= pre-auriculair?)
- fossa temporalis
- m. temporalis
- fascia temporalis
- lamina superficialis
- lamina profunda
Fossa infratemporalis
-

- links: fossa infratemporalis na verwijderen arcus zygomaticus + deel mandibula
- rechts: schedelbasis met uittredeplaatsen
- n. mandibularis
- chorda tympani
- n. facialis

- legende
- m. pterygoideus lateralis
- m. pterygoideus medialis
- tuber maxillae
- a. maxillaris
- plexus pterygoideus
- n. buccalis
- n. lingualis
- n. alveolaris inferior
- n. massetericus (stompje)
- n. mandibularis
- a. meningea media
- n. auriculotemporalis
- n. mylohyoideus
- chorda tympani
- nn. temporales profundi
- a. alveolaris superior posterior
- aa. temporales profundae
- n. facialis
- ridgicartilago
- foramen spinosum
- foramen stylomastoideum
- meatus acusticus externus
- fossa mandibularis
- foramen infraorbitalis
- fissura orbitalis inferior
- processus mastoideus
- a. auricularis posterior
- a. occipitalis
- m. orbicularis oculi
- m. occipitofrontalis - venter frontalis
- grenzen
- craniaal: os sphenoidale > ala maior
- lateraal: ramus mandibulae
- anterior: tuber maxillae
- mediaal: lamina lateralis processus pterygoideus
- toegang: via verwijderen arcus zygomaticus + ramus mandibulae
- spieren
- m. pterygoideus lateralis (bicephaal)
- a. maxillaris kan ertussen verlopen
- n. buccalis loopt ertussen
- m. pterygoideus medialis
- m. masseter
- motorisch: n. mandibularis (V3) > n. massetericus
- m. buccinator
- motorisch: n. facialis
- sensibel slijmvlies: n. buccalis
- bevloeiing
- a. carotis externa
- a. temporalis superficialis
- a. maxillaris
- verloopt langs/door m. pterygoideus lateralis
- omgeven door plexus pterygoideus
- vv. maxillares
- v. retromandibularis
- v. jugularis interna+externa
- a. alveolaris superior posterior
- a. infraorbitalis
- a. sphenopalatina
- andere takken:
- posterieure takken
- a. auricularis posterior
- a. occipitalis
- a. meningea media
- via foramen spinosum
- omgeven door twee wortels van n. auriculotemporalis
- aa. temporales profundae → samen met nn. temporales profundi
- zenuwen
- n. facialis (VII) (herhaling)
- uit foramen stylomastoideum
- r. digastricus
- (r. stylohyoideus)
- splitsing in bovenste en onderste takken
- n. trigeminus (V)
- n. ophthalmicus (V1)
- n. maxillaris (V2)
- n. mandibularis (V3)
- uit foramen ovale
- voorste takken:
- n. massetericus
- n. pterygoidei medialis
- n. pterygoidei lateralis
- nn. temporales profundi
- met aa. temporales profundae
- andere takken:
- n. buccalis
- n. lingualis
- bevat chorda tympani
- smaak + parasympatisch
- via fissura petrotympanica
- n. alveolaris inferior
- tak: n. mylohyoideus (motorisch)
- verloop richting canalis mandibulae
- n. auriculotemporalis
Sensibele innervatie aangezicht

-

- n. maxillaris (V2)
- n. mandibularis (V3)
- foramen ovale
- foramen rotundum
- n. trigeminus (V)
- ganglion trigeminale (semilunare)
- n. ophthalmicus (V1)
- n. frontalis
- n. lacrimalis
- n. supraorbitalis
- n. supratrochlearis
- traanklier
- huidtak van n. lacrimalis
- n. infraorbitalis
- rr dentales
- canalis infraorbitalis
- n. alveolaris
- n. nasociliaris
- incisura supraorbitalis
- foramen infraorbitale
- foramen mentale
- fissura orbitalis superior
- processus pterygoideus
- ganglion pterygopalatinum
- n. palatini
- n. palatinus major
- n. palatinus minor
- n. nasopalatinus
- a. palatina
- via n. trigeminus (V)
- n. ophthalmicus (V1)
- voorhoofdshuid
- n. frontalis
- n. supratrochlearis
- n. supraorbitalis
- n. lacrimalis
- doorboort m. orbicularis oculi
- huid rond laterale ooghoek
- n. maxillaris (V2)
- onderooglid, wang, zijkant neus, bovenlip, voorste slaap
- n. infraorbitalis
- verloop: fissura orbitalis inferior → canalis infraorbitalis → foramen infraorbitale
- sensibele takken via ganglion pterygopalatinum naar palatum
- n. nasopalatinus
- n. palatinus maior
- n. palatinus minor
- n. mandibularis (V3)
- onderlip, kin, corpus mandibulae
- via foramen mentale
- n. mentalis
- klinisch onderzoek: drukpunten
- liggen op een verticale lijn
- n. supraorbitalis → incisura supraorbitalis
- n. infraorbitalis → foramen infraorbitale
- n. mentalis → foramen mentale
Orbita
-

- bovenaanzicht
- (1) os frontale > pars orbitalis
- (2) n. trochlearis (IV)
- (3) m. obliquus superior
- (4) n. frontalis
- (5) m. levator palpebrae superioris
- (6) n. supraorbitalis
- (7) a. supraorbitalis
- (8) n. supratrochlearis
- (9) a. supratrochlearis
- (10) n. lacrimalis
- (11) glandula lacrimalis
- (12) m. rectus superior
- (13) n. opticus (II)
- (14) a. ophthalmica
- (15) n. abducens (VI)
- (16) m. rectus lateralis
- (17) n. oculomotorius (III)
- (18) n. oculomotorius (III) > r. superior
- (19) n. oculomotorius (III) > r. inferior
- (20) m. rectus medialis
- (21) m. rectus inferior
- (22) m. obliquus inferior
- (23) n. nasociliaris
- (24) n. ethmoidalis anterior
- (25) n. ethmoidalis posterior
- (26) n. infratrochlearis
- (27) a. carotis interna
- (28) canalis opticus
- (29) a. ethmoidalis anterior
- (30) a. ethmoidalis posterior
- (31) n. trigeminus (V)
- (32) n. maxillaris (V2)
- (33) n. mandibularis (V3)
- (34) n. ophthalmicus (V1)
- (35) foramen rotundum
- (36) foramen ovale
- (37) a. lacrimalis
- (38) m. obliquus superior, tendo
- orbitadak (os frontale > pars orbitalis) verwijderd
- zicht op structuren doorheen fissura orbitalis superior
- zenuwen
- n. opticus (II)
- door canalis opticus
- samen met a. ophthalmica
- n. oculomotorius (III)
- r. superior
- m. levator palpebrae superioris
- m. rectus superior
- r. inferior
- m. rectus medialis
- m. rectus inferior
- m. obliquus inferior
- n. trochlearis (IV)
- n. ophthalmicus (V1)
- n. frontalis
- ligt op m. levator palpebrae superioris
- laterale tak: n. supraorbitalis (met a. supraorbitalis)
- mediale tak: n. supratrochlearis (met a. supratrochlearis)
- n. nasociliaris
- n. ethmoidalis anterior
- n. ethmoidalis posterior
- n. infratrochlearis (eindtak)
- n. lacrimalis
- meest lateraal
- traanklier
- huid laterale ooghoek
- n. abducens (VI)
- spieren
- m. levator palpebrae superioris
- n. oculomotorius (III) > r. superior
- m. rectus superior
- n. oculomotorius (III) > r. superior
- m. rectus medialis
- n. oculomotorius (III) > r. inferior
- m. rectus inferior
- n. oculomotorius (III) > r. inferior
- m. rectus lateralis
- m. obliquus superior
- m. obliquus inferior
- n. oculomotorius (III) > r. inferior
- arteries
- a. carotis interna > a. ophthalmica
- loopt door canalis opticus met n. opticus
- a. supraorbitalis
- a. supratrochlearis
- a. ethmoidalis anterior
- a. ethmoidalis posterior
Klinische implicaties
- geen cursustekst
- zie figuren.pdf (18-36)
Practicum